ثبت بالاترین تقاضا از اوایل اسفندماه تاکنون در بازار پلیمرها نشان میدهد که شرایط خریداران در این حوزه معاملات تغییر کرده و میل به تولید بیشتر مترادف با کاهش موجودی انبارها در حال ایفای نقش است. اما افزایش تقاضای مواد اولیه چند ویژگی مهم را نشان میدهد که امیدواری به بهبود تقاضا برای محصولات نهایی، رونق مضاعف صادرات، ترس از رشد قیمت مواد اولیه و حتی چشمانداز افزایش بهای آزاد ارز همگی مواردی است که از بهبود بازار حمایت کرده است.
اما نکته مهم آن است که روند نزولی حجم معاملات از دیماه سال گذشته آغاز شده و اگر جرقههای افزایش رشد حجم معاملات اواخر سال گذشته را در نظر نگیریم میتوان گفت که جریان غالب در بازار ماههاست که نزول قیمتها توأم با رکود تقاضاست و این قبیل تغییرات میتواند امیدواری به تغییر فاز بازار را در بر داشته باشد. البته هنوز بهجرأت نمیتوان گفت که بازار پلیمرها با محوریت بورس کالا از شرایط رکودی قبلی خود خارج شده اما همین تحرک تقاضا نکته مهمی است که چند ذهنیت را به همراه دارد؛ افزایش فاصله قیمت آزاد و نیمایی ارز، اثرات تورمی کسری بودجه، انتظارات تورمی، امید به رونق صادرات، پایین بودن موجودی انبار مواد اولیه و محصول و افت حجم تولید همگی مواردی است که به این جرقههای رونق منتهی شده است.
اینکه قطعی برق اثری بر بازار مواد اولیه بر جا نگذاشته را باید نکته مهمی ارزیابی کرد که نشانهای از ورود تقاضای تکنیکال یا تقاضایی برای تامین موجودی انبار و پوشش ریسک و موارد مشابه است که در هفتههای آینده اثرات آن را میتوان واضحتر ارزیابی کرد.
در هر حال بعد از هفتهها شاهد آغاز به کار یک روند صعودی تقاضا و بهبود حجم معاملات بودیم که نیاز به بررسی دقیقتری دارد. در نهایت 78 درصد عرضههای هفته گذشته در بورس کالا مورد دادوستد قرار گرفت.
سرانجام نوسانهای مکرر بهای ارز طی هفته گذشته، به نفع دادوستد محصولات پلیمری و شیمیایی بورسکالا تمام شد بهطوری که در جریان معاملات هفته گذشته حجم تقاضای وارد شده به بورسکالا برای خرید مواد اولیه پتروشیمیایی چنان افزایشی بود که سبب تداوم رشد حجم دادوستدها شد.
این صعود یکباره بهدنبال اوجگرفتن بهای آزاد ارز اتفاق افتاد؛ زیرا بهنظر میرسد که با عبور نرخ دلار از کانال 23 هزار تومان در بازار آزاد، پیشبینی کاهش بهای نیمایی ارز از سوی متقاضیان، نسبتا به پایان رسیده است بنابراین در هفته ابتدایی خردادماه با ورود تقاضای افزایشی به بورسکالا شاهد صعود یکباره حجم دادوستدها بودیم.
برخلاف هفتههای قبل که بهای نیمایی ارز با سکانداری تغییرات کاهشی قیمت مبنای دلار اعلام شد، بهنظر میرسد در هفتهجاری نمیتوان بهصراحت این سکانداری را به یکی از دو اهرم اصلی معادله کشف نرخ پایه نسبت داد زیرا پیشبینیها برای میانگین هفتگی بهای نیمایی ارز نشان میدهد که به کف کاهشی خود طی هفته گذشته نزدیک شده اگرچه هنوز هم روند نزولی محدودی دارد. همچنین طی هفته گذشته بهای نفت در بازارهای جهانی بازهم با نوسان زیگزاگی همراه شد و با وجود آنکه ابتدای هفته بهای هر بشکه نفتخام برنت در کانال 66 دلاری قرار داشت، در معاملات روز گذشته در لحظه تنظیم این گزارش به 69دلار و 60 سنت رسید که حکایت از رشد هفتگی 61/ 4 درصدی دارد.
همچنین بهای نفتا که عموما به تبعیت از نوسان قیمت نفت در بازارهای جهانی تغییر میکند، در پایان معاملات روز 27 ماه مه به 592 دلار رسید. بررسی تکانههای قیمت نفتا طی هفته گذشته تغییر جدی را نشان نمیدهد و با رشد مثبت 74/ 1 درصد طی هفته گذشته تمایل آن به ثبات قیمتی دیده میشود.
تحلیل قیمت نفتا از آن جهت در روند معاملاتی محصولات پتروشیمیایی مهم بهشمار میرود که یکی از اصلیترین خوراکهای مایع شرکتهای پتروشیمی است، بنابراین حداقل در میانمدت میتواند بر قیمت محصول نهایی تاثیرگذار باشد.
هنوز هم رقابتهای قیمتی در بازار پلیمری و شیمیایی محدود به برخی از گریدها است بهطوری که در گروه مواد اولیه پلیمری رقابتهای قیمتی هنوز هم روند هفتههای ماقبل را طی کرده و بیشترین آن مربوط به پلیاتیلن ترفتالات گرید بطری است که در برخی از عرضههای این محصول رقابت بیش از 50 درصد نیز به ثبت رسیده است. در گروه محصولات شیمیایی نیز با چشمپوشی از دو محصول که رقابت بالای 30 درصدی را تجربه کردند؛ در سایر گریدها، معاملات در نرخ پایه انجام شده است.
خوشبینی به معاملات محصولات پلیمری با صعود حجم دادوستدها، طی چند هفته اخیر افزایش یافته است.
اینکه میزان عرضهها و حجم تقاضا به مقدار قابلقبولی رشد یافته را میتوان دلیل اصلی این افزایش دانست چراکه رقم ثبتشده برای این دو داده حیاتی، بسیار بیشتر از متوسط سال گذشته است که در صورت تداوم این روند میتوان دورنمای خوبی برای مواد اولیه پتروشیمیایی متصور بود. اما با توجه به عدمقطعیتهایی که این روزها از طریق سایر سیگنالهای اثرگذار به این بازار مخابره میشود، نمیتوان این شرایط را طولانیمدت در نظر گرفت.
هفته گذشته به میزان 97 هزار و 604 تن مواد اولیه پلیمری در بورسکالا عرضه شد که 110 هزار و 360 تن تقاضا در برابر آن به ثبت رسید. این میزان از تقاضا بیشترین مقدار از هفته منتهی به 8 اسفندماه بهشمار میرود و به میزان 14 هزار و 532 تن بالاتر از متوسط حجم تقاضای هفتگی سال گذشته است. ثمره تقابل عرضه و تقاضای افزایشی هفته گذشته، 78 هزار و 503 تن دادوستد بود که سبب معامله بیش از 80 درصد عرضهها شد.
در بازار محصولات شیمیایی این روند افزایشی در حالی به ثبت رسید که از شتاب کمتری برخوردار بود بهطوری که به میزان 36 هزار و 949 تن از انواع محصولات شیمیایی در بورسکالای ایران معامله شد که بیشترین مقدار طی 4 هفته گذشته تاکنون بهشمار میرود. حجم تقاضای واردشده به این بازار نیز به اندازه 39 هزار و 646 تن و میزان عرضهها به اندازه 47 هزار و 245 تن برآورد میشود. در نهایت 78درصد عرضههای هفته گذشته در بورس کالا مورد دادوستد قرار گرفت.