تداوم روند افزایشی صادرات نفت ایران فارغ از نتیجه مذاکرات وین/ تأثیر درگیری روسیه و اوکراین بر بازار نفت

محمدعلی خطیبی در گفت‌وگو با خبرنگار شانا با بیان اینکه تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران باید از تجربه‌های برجام نهایت استفاده را ببرد و در مذاکرات خود تضامین لازم را از طرف‌های مقابل دریافت کند، اظهار کرد: لغو تحریم‌های مرتبط با صادرات نفت از جمله کشتیرانی، بیمه، عوارض و بانکی باید به‌صورت سراسری لغو شود، زیرا لغو نشدن یکی از حلقه‌های یادشده صادرات نفت خام جمهوری اسلامی ایران را در عمل با بحران روبه‌رو می‌کند.

وی با اشاره به امضای برجام در دولت یازدهم و لغو تحریم‌های ایران گفت: متأسفانه با وجود لغو تحریم‌ها در دولت گذشته حتی یک بانک معتبر بین‌المللی حاضر به همکاری با ایران در زمینه صادرات نفت خام نشد و ما مجبور شدیم با بانک‌های بسیار کوچک و با ریسک بالا همکاری داشته باشیم.

مدیر پیشین امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران تصریح کرد: ایران با رفع تحریم‌ها توانایی افزایش حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه صادرات نفت را خواهد داشت، اما باز هم این رقم نمی‌تواند التهاب‌های موجود در بازار را کاهش دهد.

خطیبی به تمایل شرکت‌های آسیایی برای خرید نفت خام ایران با وجود تحریم‌ها اشاره کرد و گفت: فارغ از اینکه نتیجه مذاکرات برجام چه باشد، با توجه به تقاضای بالای نفت در بازار به نظر می‌رسد روند فروش نفت ایران همچنان افزایشی باشد، هم‌اکنون همه تولیدکنندگان با حداکثر ظرفیت خود در حال تولید هستند و تنها ایران ظرفیت مازاد دارد.

وی با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود در سال‌جاری میلادی ۳ تا ۳.۵ میلیون بشکه تقاضای جهانی برای نفت افزایش یابد، تصریح کرد: بازار روی توان تولید ایران حساب باز کرده است. بنده اعتقاد دارم در ۶ ماه گذشته شخص رئیس‌جمهوری، وزیر نفت، مدیریت امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران و  معاونت امور بین‌الملل و بازرگانی وزارت نفت عملکرد مثبتی از خود در زمینه فروش نفت داشته‌اند.

تأثیر درگیری روسیه و اوکراین بر بازار نفت

نماینده پیشین ایران در هیئت عامل اوپک با بیان اینکه هم‌اکنون شاهد تأثیر تحولات ناشی از درگیری‌های روسیه و اوکراین بر بازارهای جهانی نفت هستیم، گفت: روسیه در مجموع روزانه ۸ میلیون بشکه نفت خام و فرآورده‌های نفتی صادر می‌کند، متأسفانه جایگزینی برای این رقم بالای صادرات وجود ندارد، این کشور همچنین روزانه ۴۰ درصد از گاز مورد نیاز قاره اروپا را نیز تأمین می‌کند.

خطیبی با اشاره به اینکه کشورهای غربی به‌طور کامل از اهمیت مقدار صادرات نفت و گاز روسیه باخبر هستند بنابراین تاکنون بخش انرژی را از تحریم‌های علیه مسکو مستثنا کرده‌اند، اظهار کرد: تجربه ما در دوران تحریم و فروش نفت نشان داده کشورهای غربی شاید در ظاهر نفت و گاز روسیه را از تحریم مستثنا کنند، اما در پشت صحنه شیطنت‌هایی همچون فشار روانی بر شرکت‌های کشتیرانی، بیمه‌ای و بانک‌ها در زمینه همکاری با روسیه آغاز می‌کنند، از این رو رفتار کشورهای غربی همواره فریبکارانه بوده است.

وی گفت: کشورهای غربی اگر در عمل مانع صادرات نفت و گاز روسیه شوند به‌طور حتم با واکنش شدید روسیه همراه خواهند بود که در این صورت بازارهای نفت و گاز تحت تأثیر جدی قرار خواهد گرفت، از این رو با توجه به رفتار کشورهای غربی و نحوه واکنش روسیه در آینده باید شاهد تحولات بیشتر در این زمینه باشیم.

مدیر پیشین امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران درباره تأثیر تحولات و درگیری‌های روسیه و اوکراین بر بازار جهانی نفت و گاز دو سناریو را پیش‌بینی کرد و گفت: در سناریو نخست اگر کشورهای غربی به حرف‌های خود درباره مستثنا شدن صادرات نفت و گاز روسیه پایبند باشند بازارهای جهانی با اندکی نوسان به روند کنونی خود ادامه خواهد داد، اما در سناریو دوم در صورت پایبند نبودن کشورهای غربی به حرف‌های خود، بازارهای جهانی نفت با مشکلات جدی روبه‌رو می‌شود.

خطیبی افزود: بر اساس استانداردهای امروز جهان، ذخایر نفت و گاز اروپا و آمریکا تنها برای ۹۰ روز کافی است و در صورت بروز بحران، این کشورها نمی‌توانند در طولانی‌مدت در مقابل نوسان‌های بازار دوام بیاورند.