مس سولفات چیست و چه کاربردی دارد؟

  • 22 آذر 1399
  • 3144 بازدید
مس سولفات چیست و چه کاربردی دارد؟ همه چیز درباره مس سولفات

آنچه در مورد مس سولفات باید بدانید

مس سولفات چیست؟ مس سولفات یا کات کبود یکی از ترکیبات شیمیایی پر کاربرد در صنایع خاصی مانند کشاورزی و تولید مواد شیمیایی، صنایع دارویی و تصفیه می باشد. این ترکیب در حقیقت یک مس سولفات ترکیب نمکی است که در رنگ آبی دیده می شود. شکل آن در طبیعت به صورت کریستال هایی با فرمول مولکولی CuSo4.5H2o می باشد. سولفات مس به شکل های متفاوت در طبیعت دیده می شوند و با توجه به مقدار آبپوشیدگی با هم متفاوت می باشد. نمونه بی آب مس سولفات به شکل پودر سبز رنگی است که گاهی اوقات رنگ سفید متمایل به خاکستری دارد.

فرمول مولکولی سولفات مس

خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مس سولفات

جرم مولی159.609 گرم بر مول
چگالی3.60 گرم بر سانتی متر مکعب
دمای ذوب110 درجه سلسیوس
حلالیت در آبمحلول
حلالیت در متانول، اتانول و استونمحلول

انواع سولفات مس و مشخصات مس سولفات کدام است

این ترکیب دارای شکلهای متفاوتی در طبیعت می باشد. و به دلیل آبپوشیدگی متفاوتی که با یکدیگر دارند در طبیعت به شکل ها و رنگ های متفاوتی دیده می شود. انواع متفاوت مس سولفات به دسته بندی های زیر تقسیم می شوند:

  1. مس سولفات بدون آب که پودری سبز رنگ یا سفید مایل به خاکستری است
  2. سولفات مس 5 آبه که رنگ آبی دارد
  3. بوناتایت سه آبه
  4. بوثایت هفت آبه
  5. کالکو سیانیت

کاربرد سولفات مس چیست

 کات کبود یا سولفات مس کاربردهای زیادی در صنایع مختلف دارد که عبارتند از:

1- صنعت کشاورزی

  • در صنعت کشاورزی سولفات مس به عنوان یک ریز مغذی استفاده می شود
  • به عنوان یک ضد قارچ در صنعت کشاورزی کاربرد دارد
  • در تشکیل کلروفیل و فتو سنتز دخالت دارد
  • به عنوان یک عمل کمکی در فعال شدن هورمون رسیدگی میوه ها فعالیت دارد

2- صنعت رنگرزی

در رنگرزی برای تولید رنگ های آبی و سبز از سولفات مس استفاده می شود

3- در تهیه کاتالیست ها مورد استفاده قرار می گیرد

4- برای خالص سازی گاز طبیعی از مس سولفات استفاده می شود

5- در صنعت آبکاری به عنوان الکترولیت عمل می کند

6- یک عامل رنگ دهنده برای هیدروژن و کلرید هیدروژن است

7- یک گندزدای مناسب است

8- برای از بین بردن لارو پشه مالاریا در پزشکی استفاده می شود

9- یک ترکیب ضد جلبک است و برای دفع حشرات استفاده می شود

یک ترکیب کاربردی برای محصولات کشاورزی

کاربردهای خاص سولفات مس در صنعت شامل چه مواردی می باشد

  • تولید مواد قابض

  • قارچ کش و باکتری کش های صنعت پزشکی

  •  ماده اولیه تولید فیبر مصنوعی

  • یک کاتالیزور مهم برای تجزیه و سنتز گلبول قرمز و جذب آهن

  • تولید سیم های فولادی که روکش مس دارد

  •  فعال کننده مواد تغلیظ کننده و جدا کننده سرب، طلا، روی ، کبالت از سنگ معدن آن

  • تولید رنگ های ضد رسوب

  • رنگ آمیزی شیشه

  • استفاده در استخرها برای جلوگیری از بیماری سندرم پای ورزشکاران

سولفات مس پودری چیست

سولفات مس ترکیبی معدنی است که از ترکیب مس و سولفات به دست می آید. با توجه به کاربردی که در صنایع مختلف دارد ما سولفات مس را به دو صورت مس سولفات مایع و سولفات مس پودری مشاهده می کنیم. شکل اولیه آن به صورت کریستال می باشد که با توجه به نیاز صنعت به پودر تبدیل شده و مورد استفاده قرار می گیرد. سولفات مس پودری یک ماده اولیه محبوب برای تولید دیگر نمک های حاوی مس استفاده می شود.

مزایای استفاده از سولفات مس چیست

تولید هر ترکیب شیمیایی بر اساس مزایایی که در صنایع مختلف دارد متفاوت می باشد. عنصر مس و ترکیبات آن استفاده گسترده ای برای صنعت کشاورزی دارند. از سولفات مس برای تولید سم دفع آفات و میکروب کش های مورد استفاده در کشاورزی استفاده می شود.

سولفات مس پودری

آیا استفاده از مس سولفات معایبی هم دارد

سولفات مس بسیار در آب محلول می باشد و به راحتی در محیط گسترش پیدا می کند. این ترکیب در اثر فعالیت صنایع مختلف و ساخت و سازها نیز به وجود می آید. هر چه خاک اسیدی تر باشد کمتر در خاک نفوذ پیدا می کند و چسبندگی کمی دارد. مانند هر ترکیب شیمیایی سولفات مس نیز ممکن است مشکلاتی به وجود بیاورد از جمله:

  • عاملی تحریک کننده برای بروز بعضی از حساسیت ها در انسان

  •  ایجاد سوزش در صورت جذب از طریق پوست و چشم

  •  ایجاد اگزما، خارش و ورم ملتحمه

  • تجمع مایعات در قرنیه چشم

  • ایجاد استفراغ در صورت بلعیده شدن

  • آسیب های شدید در صورت قرار گرفتن در معرض دوز بالای این ترکیب

کات کبود

تولید مس سولفات چگونه امکان پذیر می باشد

سولفات مس یک ماده پر مصرف در بخش های مختلف می باشد. عمده ترین روش تولید این ترکیب از .واکنشی است که بین اسید سولفوریک و بعضی از ترکیبات مس تهیه می شود، گروهی از این واکنش های تولیدی عبارتند از:

1- تولید مس سولفات از طریق واکنش اسید سولفوریک با اکسید مس

2- واکنش بین کربنات مس و اسید سولفوریک

3- واکنش بین مخلوط اسید سولفوریک و اسید نیتریک

4- تولید سولفات مس از طریق واکنش مستقیم مس با آب اکسیژنه و اسید سولفوریک

5- الکترولیز اسید سولفوریک با استفاده از کاتد یا آند مسی

6- حرارت دادن مخلوطی از مس و گوگرد

در این روش مس و گوگرد را ترکیب می کنند تا سولفید مس به دست بیاید، پس از حرارت دادن آن سولفید مس اکسید مس به دست بیاید و در نهایت پس از ترکیب با اسید سولفوریک مس سولفات تهیه می شود

7- حرارت دادن سنگ معدن سولفید مس و تولید اکسید مس که در نهایت با اسید سولفوریک ترکیب می شود و مس سولفات به دست می آید.

برای تولید مس سولفات روش های صنعتی نیز وجود دارد که به دلیل اینکه توجیه اقتصادی ندارد به تولید انبوه نمی رسد و فقط برای تولید محدود در آزمایشگاهها استفاده می شود.

  • تولید سولفات مس از فلز مس

در این روش فلز مس به عنوان یک ماده اولیه استفاده می شود.

  • تولید سولفات مس از ضایعات مس

ضایعات مس را پس از ذوب داخل آب می ریزند تا دانه های متخلخلی به نام شات تولید شود. سپس این شات ها را داخل محلول اسید سولفوریک می ریزند و در مجاورت هوا سولفات مس تولید می شود. واکنش انجام گرفته به شکل زیر می باشد:

2Cu+2H2So4+O2===2CuSo4+2H2o

بعد از اینکه سولفات مس به غلظت مورد نظر رسید، محصولات فرآیند را فیلتر می کنند تا کریستال های سولفات مس جدا شوند.

تنوع در روش تهیه

استفاده از سولفات مس در استخر ها به چه صورت انجام می پذیرد

 یکی از موارد استفاده از سولفات مس یا کات کبود در استخرها می باشد. برای اضافه کردن این ترکیب به آب باید نکات مهمی را مورد توجه قرار داد که عبارتند از:

  • تست اندازه گیری کیفیت آب استخر

در این تست میزان قلیائیت آب استخر مورد توجه قرار می گیرد تا بر اساس آن مقدار سولفات مسی که باید اضافه شود در نظر گرفته می شود. دلیل آن هم شرایطی است که باعث می شود تاثیر این محلول در آب زیاد یا کم شود.

نکته: از اضافه کردن بیش از اندازه سولفات مس باید خودداری کرد چون باعث می شود با گذشت زمان لکه های سیاه یا آبی روی دیواره استخر به وجود بیاید

  • اضافه کردن سولفات مس بر اساس قلیائیت

مقدار قلیایی بودن آب استخر به این شکل اندازه گیری می شود که اسیدیته آب باید کمتر از 500 ppm باشد.

  • محلول به گونه ای باید به آب استخر اضافه شود که بتواند تمام سطح آب را به صورت یکدست بپوشاند.

در هنگام تهیه محلول با آب از عینک و دستکش محافظ استفاده کنید.

تصفیه آب استخرها

روش نگهداری سولفات مس در انبار به چه صورت می باشد

نگهداری هر ترکیب شیمیایی باید تحت استانداردهای خاصی انجام شود تا کیفیت محصول در گذر زمان دستخوش تغییر نشود. سولفات مس یک ترکیب شیمیایی حساس است و در نگهداری آن باید به نکات مهمی توجه کرد از جمله:

1- از نگهداری بسته بندی در محل مرطوب خودداری کنید زیرا واکنش پذیری این ترکیب با آب بسیار زیاد می باشد.

2- در محل نگهداری سولفات مس محلول های آلی مانند اتانول، متانول و استون نگهداری نکنید

حلالیت این ترکیب در این محلول های شیمیایی بسیار بالا می باشد

3- از افراد متخصص در انبار نگهداری ترکیبات شیمیایی و به خصوص سولفات مس استفاده کنید

4- در هنگام استفاده از این ترکیبات و به طور کلی در محل نگهداری از آنها از تجهیزات ایمنی استفاده نمایید

5- در هنگام کار با این ترکیب از عینک و ماسک استفاده نمایید

6- بسته بندی این ترکیبات را به صورت مستقیم روی سطح زمین قرار ندهید

7- از تهویه مناسب محل نگهداری مطمئن شوید