بیش از 150 ماده شیمیایی خالص توسط محققان کشور تولید شد

دکتر مهران جوانبخت عضو هیات علمی دانشکده شیمی عنوان کرد: مواد شیمیایی خلوص بالا کاربردهای مختلفی در صنایع غذایی، دارویی، الکترونیک، پتروشیمی و آزمایشگاه های مراکز دانشگاهی و صنعتی دارند. در حالی که ارزش خاک برخی معادن در حدود چند ده دلار به ازای هر تن است، این مبلغ معادل قیمت یک کیلوگرم ماده شیمیایی با خلوص بالا محسوب می شود. 

وی ادامه داد: به عبارتی تولید کنندگان مواد شیمیایی با تولید یک کیلوگرم ماده شیمیایی خلوص بالا می توان از خام فروشی یک تن خاک معدن یا یک بشکه نفت خام جلوگیری کرد. 
جوانبخت با تاکید بر اینکه ایران با وجود ۷ درصد منابع معدنی دنیا به علت کم توجهی به فناوری های پیشرفته مواد شیمیایی سهم ناچیزی در بازار جهانی ۷۰۰ میلیارد دلاری آن داشته است، بیان کرد: بر اساس آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران، بیشترین حجم واردات کالا و مواد اولیه به کشور مربوط به مواد شیمیایی است. 

عضو هیئت علمی دانشگاه امیرکبیر خاطر نشان کرد: از طرفی با توجه به اعمال تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران در چند سال گذشته واردات مواد شیمیایی به ویژه مواد شیمیایی استراتژیک و مواد با خلوص بالا با مشکلات زیادی روبرو شده که این مشکلات برای مراکز تحقیقاتی که نیاز به مواد خلوص بالا دارند بیشتر نمایان شده است. 

وی با تاکید بر اینکه دانش تولید و تخلیص مواد شیمیایی علاوه بر دانش فنی بالا و تجهیزات پیشرفته در زمینه تحقیق به نیروی انسانی متخصص و با تجربه نیز نیاز دارد بیان کرد: به همین دلیل تاکنون شرکت های محدودی در کشور در این حوزه فعال شده اند. استفاده از ظرفیت های زیرساختی و انسانی موجود در دانشگاه ها راهکار مناسبی برای شرکت های دانش بنیان جهت فعالیت در این زمینه محسوب می شود. 

جوانبخت با اشاره به همکاری دانشکده شیمی با شرکت های دانش بنیان گفت: یک شرکت دانش بنیان با هدف تامین بخشی از نیاز مواد تخصصی مراکز تحقیقاتی، با همکاری اساتید چند دانشگاه و بهره مندی از چندین آزمایشگاه تخصصی دانشگاهی و واحد تولیدی در پارک های علمی و فناوری از سال ۱۳۹۸ شروع به تولید طیف گسترده ای از مواد شیمیایی خلوص بالا کرده است. 

وی ادامه داد: این مواد شامل بیش از ۱۵۰ نوع از نمک های لیتیم، کبالت، نیکل، منگنز، پتاسیم، سزیم، کلسیم، منیزیم، باریم، مس، نقره، پلاتین، پالادیوم، زیرکونیم، سریم، سزیم، سرب، لانتانیوم، کروم، تیتانیم، آهن، آلومینیوم، قلع، آنتیموان، وانادیوم، مولیبدن، تنگستن، بور، آمونیوم و سدیم است. 

این محقق خاطر نشان کرد: برخی از مواد پیشرفته این شرکت بر اساس سفارش صنایع شروع شده و طبق برنامه بخش تحقیق و توسعه شرکت پیش بینی می شود تا آخر سال ۵۰ نوع ماده شیمیایی خلوص بالای دیگر به سبد محصولات اضافه شود. دانشجویان و اساتید دانشگاه و همچنین شرکت های تولیدی مواد شیمیایی که صاحب فناوری در حوزه مواد پیشرفته هستند در قالب همکاری با دانشکده شیمی و این شرکت می توانند با اخذ تاییدیه های کنترل کیفی یا تکمیل فرایند تولید محصولات خود را در سبد این شرکت به فروش برسانند.  

وی با بیان اینکه با توجه به ظرفیت های موجود، این شرکت آمادگی دارد برخی مواد پیشرفته وارداتی صنایع از جمله مواد شیمیایی با خلوص بالا و فرمولاسیون ها را برای صنایع تامین کند افزود: از دستاوردهای فناورانه این همکاری در حوزه مواد پیشرفته تاکنون ۶ اختراع بین المللی و ۱۵ اختراع ملی ثبت شده است.  

به گفته جوانبخت، خوشبختانه با اعتماد مراکز تحقیقاتی به این مجموعه، تاکنون نتایج چندین پژوهش توسط محققان دانشگاه های تهران، صنعتی امیرکبیر، دانشگاه ارومیه، پژوهشگاه صنعت نفت، سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران، سازمان استاندارد ایران و دانشگاه های خارج از کشور از جمله کانادا که از مواد شیمیایی  این شرکت  در تحقیقات خود استفاده کرده اند در مجلات علمی با نمایه های معتبر بین المللی منتشر شده است.