پلی اتیلن ترفتالات (PET)

• پلی اتیلن ترفتالات (PET) چیست و چه کاربردی دارد؟

در یک تعریف یا بیان ساده در پاسخ به این سوال که پلی اتیلن ترفتالات چیست می توان گفت، که یک پلیمر ترموپلاستیک بوده و از خانواده پلی استرها می باشد که در بیشتر کشورها جهت تولید فیلم (06/0)، رزین بطری (022/0)، پلی استر (070/0) و همچنین رزین های پلی استر مهندسی به کار میرود. این محصول غیر قابل شکستن می باشد و بی رنگ بوده و وزن بسیار کمی دارد و جزو پلیمرهای شفاف قرار خواهد گرفت.

 بهتر است بدانید که در ایران از این پلیمر برای ساخت انواع بطری ها ( آب معدنی، روغن های گیاهی، نوشابه های گازدار، مواد آرایشی و بهداشتی، مواد دارویی) از آن استفاده می کنند. برخی از ویژگی های منحصر به فرد این بطری های آشامیدنی ساخته شده از پلی اتیلن ترفتالات که موجبات برتری و محبوبیت بالای این بطری ها در مقایسه با دیگر بطری های دیگر همچون فلز و شیشه در بازار شده است عبارتند از: مقاومت بالا در برابر دما، مقاومت بالا در برابر شکستگی، مانع نفوذ گازها، وزن کم، ارزان بودن آن است همه ی این عوامل باعث شده تا تولید انواع بطری های آشامیدنی تهیه شده از این پلیمر رواج بالایی پیدا کند.

حجم بطری ها در قیاس با وزنشان بیشتر است و فضای فراوانی را در هنگام دفن یا بازیافت آنها اشغال می کنند همچنین تجزیه ی آنها هم نزدیک به 300 سال طول خواهد کشید. همه ی این عوامل موجب شده تا مسئله ی بازیافت آنها در طی چند سال اخیر توجه بسیاری از افراد را به خود جلب کند.

خواص پلی اتیلن ترفتالات

کاربرد و خواص پلی اتیلن ترفتالات

جالب است بدانید که این روزها پلی اتیلن ترفتالات (PET) از ترکیب اسید ترفتالیک با اتیلن گلیکول در طی فرآیند کاتالیزور و گرما به دست خواهد آمد و پلیمری بسیار مقاوم و خطی در برابر حلال ها می باشد. برخی از خواص ویژه ی این محصول عبارتند از:

• استحکام مکانیکی بسیار بالایی دارد.
• وزن سبک دارد.
• جزو پلیمرهای شفاف است.
• بی خطر بودن آن از لحاظ سمیت همچنین نفوذ ناپذیری در مجاورت دی اکسید کربن باعث شده تا به طور بسیار وسیعی در تهیه انواع بطری های آشامیدنی، الیاف ها، فیلم های عکاسی، پوشاک، نخ صنعتی و ... از آن استفاده کنند.
• یکی دیگر از خواص منحصر به فرد این پلیمر این است که در برابر گرما مقاوم بوده و بدون مزه است و همین امر موجب شده تا از آن به عنوان بسته بندی مواد غذایی استفاده کنند.

مزایای پلی اتیلن ترفتالات

یکی از مزیت های استفاده از بطری های تهیه شده از پلی اتیلن ترفتالات، این است که درب آن به راحتی باز و بسته خواهد شد همچنین ارزان قیمت و سبک است. از آنجایی که این محصول تنها در طی 2 سال زیر خاک، نزدیک به 30 درصد آن تخریب می شود در نتیجه بازیافت و تبدیل آن به محصولات دیگر بهترین راه حل مناسب است. با وجود اینکه این مواد حدود 7 درصد از کل ضایعات را شامل می شود به علت حجم بالا و چگالی کمی که دارد تقریبا نزدیک به 30 درصد از ضایعات را شامل می شود.

همچنین کریستال های با شکل ظاهری بسیار شفافی هستند. بطری های پلی اتیلن ترفتالات به اندازه ی بطری های شیشه ای شفاف می باشند.

بی خطر بودن: در حقیقت بطری های تهیه شده از این محصول به راحتی تخریب نمی شوند و همین عامل موجب شده به عنوان بهترین و مناسب ترین گزینه ی مناسب جهت حمل و نقل و ذخیره سازی باشند.

نفوذ ناپذیری بالا: محصولات تهیه شده از پلی اتیلن ترفتالات در برابر دی اکسید کربن، اکسیژن و آب نفوذ ناپذیر می باشند این ویژگی بارز به حفاظت محصول کمک شایانی می کند.

قابل بازیافت است: در حقیقت 100 درصد این ماده استفاده شده، قابل بازیافت می باشد. به جرات می توان ادعا کرد که این محصول جزو پرکاربردترین و مناسب ترین پلاستیک قابل بازیافت در دنیا است.

مقاومت بالایی در برابر مواد شیمیایی دارد: این محصول پرکاربرد مقاومت بسیار بالایی در برابر هیدروکربن های آلیفاتیک، نفت، الکل ها، اسید دقیق و در نهایت گریس دارد.

وزن سبکی دارند: این بطری های (PET) وزن کمی دارند و در قیاس با شیشه ها نزدیک به ۳0 درصد در هزینه ی حمل و نقل صرفه جویی خواهد شد.

انعطاف پذیری بسیار خوبی دارند: در حقیقت این ماده ی پلیمری برای ساخت انواع ظروف ( در اندازه، اشکال ، طرح و رنگ) بهترین و مناسب ترین گزینه می باشد.

مقاومت متوسطی در برابر هیدروکربن های هالوژنه، آروماتیک و بازهای رقیق دارد.

پلی اتیلن ترفتالات

مضرات پلی اتیلن ترفتالات

در حقیقت برای تخریب این ماده ی پرکاربرد و خاص در مکان های دفن زباله، به زمان فراوانی احتیاج دارد و همین امر موجب تخریب شدن ظاهر محیط زیست می گردد همچنین از بین رفتن زیستگاه و فضای سبز می شود.

تولید و احتراق پلی اتیلن ترفتالات سبب تولید گاز گلخانه ای ( دی اکسید کربن ) می شود و این گاز گلخانه ای به نوبه ی خود سبب گرم شدن زمین خواهد شد.

همانطور که در متن بالا به آن اشاره نمودیم این روزها بیشتر بطری های پلاستیکی ( جهت تولید آب، نوشابه، آبمیوه و... ) از این ماده ساخته می شوند. همانطور که میدانید مواد شیمیایی گوناگونی ناخواسته یا خواسته به منابع غذایی افزوده می گردد و اثرات منفی بر سلامت افراد می گذارد. بهتر است بدانید که در ساخت ۹0 درصد از پلی اتیلن ترفتالات از انتیموان تری اکساید به عنوان کاتالیزور استفاده می شود و گاها سبب اثرات منفی بر روی سلامت افراد می گذارد.

نگهداری پلی اتیلن ترفتالات

این محصول خاص و ویژه در بخش بسته بندی به شکل بطری، جعبه و فیلم استفاده می شود. ناگفته نماند که استفاده ی اصلی از آن در تهیه ی بطری می باشد. جالب است بدانید که در سال ۲۰۱۰ نزدیک به 70 درصد از تمام بطری های نوشیدنی های شیرین و آب را از این پلیمر ساخته شده بودند.

بطری های تهیه شده از این محصول جهت نگهداری طیف بسیار وسیعی از غذاها، نوشیدنی ها همانند الکل، دهانشویه، ترشی ها، کره بادام زمینی و ... استفاده خواهند شد.

تولید پلی اتیلن ترفتالات

مشخصات فنی پلی اتیلن ترفتالات

• نام شیمیایی آن Polyethylene terephthalate است.
• فرمول شیمیایی پلی اتیلن ترفتالات به صورت C10H8O4)n) می باشد
• در دمای 260 درجه ی سانتی گراد به راحتی ذوب خواهد شد.
• همچنین دمای قالب ریز معمولی در بین ۷4 تا 91 درجه ی سانتی گراد است.
• دمای خمش حرارتی آن 70 درجه ی سانتی گراد است.
• مقاومت خمشی آن 221 مگاپاسکال است.
• دانسیته آن 1/37 گرم بر سانتی متر مکعب می باشد.
• ترموپلاستیک بازیافت پذیر می باشد.
• با توجه به شرایط تولید آن به صورت سخت یا نیمه سخت تولید می شود.

نحوه ی تولید پلی اتیلن ترفتالات (PET) به چه صورت است؟

در حقیقت اسید ترفتالات خالص در طی فرآیندی به نام پارازایلین تولید می گردد. در واحد اسید ترفتالیک خالص با اکسید نمودن پارازایلین، در طی مراحل گوناگونی در مجاورت هوا و در نهایت با اسید استیک شسته شده و محصولی به این ترفتالیک خالص به دست خواهد آمد. ظاهر این پلیمر برخلاف نامش که با اسید شروع خواهد شد، به صورت پودر است ( با اندازه های 40 تا 200 میکرون ). اسید ترفتالیک با انسان گلیکول در طی یک فرآیند شیمیایی ترکیب شده و در نهایت پلی اتیلن ترفتالات (PET) را به دست می آید.

جالب است بدانید که شکل آن شبیه به چیپس می باشد و گریدهای گوناگونی دارد. نکته ی قابل توجهی که در رابطه با این موضوع شایان ذکر است بدانید اینکه گرید الیاف و گرید بطری آن در واحد (PET) در مجتمع های پتروشیمی تهیه می شود. در حقیقت این چیپس ها در طی فرآیندهای شیمیایی در صنایع پایین دستی ذوب می شوند و به محصولات پلاستیکی بسیار مرغوب و با کیفیت تبدیل خواهند شد.

کاربرد پلی اتیلن ترفتالات در نساجی چگونه است؟

در حقیقت این ماده در نساجی کاربردهای بسیار فراوانی دارد. الیاف های پلی استر بسیار منعطف و محکم می باشند و در قیاس با ( کتان) آب رفتگی و چین و چروک بسیار کمتری خواهند داشت. نکته ی قابل توجهی که در رابطه با این موضوع لازم است بدانید اینکه، پلی اتیلن ترفتالات بدون کریستال آن، بسیار شفاف بوده در صورتی که نوع کریستالی آن مات است و برای استفاده سینی و ظروف داخل مایکروویو استفاده می شود. خاصیت ضد الکتریسیته این ماده باعث شده تا از آن در صنایع گوناگونی همچون برق و الکترونیک جهت مواد عایق از آن استفاده کنند.

مضرات پلی اتیلن ترفتالات

کاربرد پلی اتیلن ترفتالات در چاپ سه بعدی به چه صورت است؟

همانطور که در متن بالا به آن اشاره نمودیم پلی اتیلن ترفتالات ماده ای بسیار انعطاف پذیر و در عین حال قوی است و جهت ساخت چاپ سه بعدی بهترین گزینه است.

کاربرد پلی اتیلن ترفتالات در خودروسازی چگونه است؟

جالب است بدانید که این ماده ی پرکاربرد به عنوان یک پلیمر بسیار خاص و ویژه در صنایع خودروسازی می باشد برخی از کاربردهای آن در این حوزه عبارتند از: برف پاک کن، گیره چراغ جلو، جعبه دنده، روکش موتور و ... می باشد.

کاربرد پلی اتیلن ترفتالات

جمع بندی

پلی اتیلن ترفتالات یا به عبارت دیگر یک پلیمر ترموپلاستیک است که کاربرهای بسیار گوناگونی دارد. این ماده می تواند به ورق بسته بندی، الیاف، پارچه و .. تبدیل شود. شایان ذکر است بدانید که این ماده در حالت طبیعی بی رنگ، بسیار منعطف و نیمه کریستال است و با توجه به فرآیند تولیدش می تواند به حالت سخت یا نیمه سخت تولید گردد. این ماده در مقابل حلال های شیمیایی، رطوبت، الکل مقاومت بالایی دارد. برخی از مزایای این ماده عبارتند از: از استحکام بالای برخوردار است، خواص عایق حرارتی خوبی دارد، مقاومت متوسطی در مقابل هیدروکربن های آروماتیک همچنین هالوژن ها دارد.

از این ماده ی خاص در خودروسازی، صنعت برق و الکترونیک، پارچه و نساجی، بسته بندی موادغذایی، انواع بطری ها و ظروف